Droge Rivierbeddingen - Bron van Water

Projectdoelen

Het verbeteren van de voedselzekerheid en het inkomen van boeren door:

  • Het beschikbaar maken van water voor huishoudelijk gebruik, vee en irrigatie
  • Het vergroten van kennis en vaardigheden met betrekking tot water en landbouw
  • Het vergroten van de landbouwproductie en de verkoop van producten
  • Het beschermen van landbouwgronden tegen erosie

Geplande resultaten

  • 12 betonnen dammen gebouwd in seizoensriviertjes voor opvang van water
  • 360 boeren getraind in watermanagement en nieuwe landbouwmethodes
  • Minstens 60 boeren geholpen nieuwe agrarische activiteiten op te zetten
  • Oeverbeschermingszones gecreëerd en bomen geplant

Locatie


Ukambani
Kenya

Vlag_Kenya_Hor

Fase

Fondswerving
& Uitvoer

          

Dammen bouwen in droogstaande seizoensriviertjes …

… zodat water wordt vastgehouden in de bedding …

… en bewoners nieuwe mogelijkheden krijgen !

Projectbeschrijving

Ukambani is een regio in oost Kenya. Het is een zogenaamd semi-aride gebied, wat wil zeggen dat het er regelmatig erg droog en warm is. Een groot deel van de inwoners voorziet in hun levensonderhoud door landbouwactiviteiten, maar wordt hierin aanzienlijk gehinderd door steeds vaker optredende droogtes. Door een gebrek aan (irrigatie)water, maar bijvoorbeeld ook kennis van vernieuwde technologie, is de voedselzekerheid en het inkomen van veel mensen laag.
Dammen in seizoensrivieren

Om hier verandering in aan te brengen wil AgriNextLevel in samenwerking met NACODEV, een lokale NGO met veel ervaring in waterretentie projecten, en enkele lokale gemeenschappen, zogenaamde ‘subsurface’ dammen bouwen, om water in seizoensrivieren vast te houden. Tijdens het regenseizoen stroomt er veel water door deze riviertjes heen, maar als de regens voorbij zijn is ook het water weggestroomd.

Door de bouw van dammen, over de volle breedte van de rivier, wordt het water vastgehouden. Het water kan gebruikt worden voor doeleinden als consumptie voor mens en dier maar ook voor kleinschalige irrigatie activiteiten.

Drie gemeenschappen hebben NACODEV gevraagd hen te helpen om meer water in het gebied beschikbaar te maken. Het gaat om inwoners rond de dorpjes Ikombe, Kikaso en Ikalaasa (zie de interactieve kaart). De bouw van de dammen zal grotendeels door de inwoners zelf worden uitgevoerd en zij zelf zullen een groot deel van de materialen bij elkaar brengen.

Zelf ontwikkelen

Door water beschikbaar te maken en training te geven in watermanagement, verbeterde landbouwmethodes en milieubescherming worden de mogelijkheden van de bevolking vergroot om zichzelf verder te ontwikkelen.

Eerdere waterprojecten laten zien dat boeren de kans grijpen en zelf groenten gaan verbouwen om hun voedselzekerheid en inkomen te vergroten. Vaak beginnen ze klein met behulp van een gieter of een emmer. Naarmate ze meer verdienen breiden ze hun tuinbouwbedrijfje uit en zijn ze in staat om zelf bv een dieselpomp aan te schaffen.
Om de bewoners praktisch te trainen worden demo-tuinen met netkassen en druppel irrigatie opgezet.

Natuur

Langs de oevers worden beschermingszones gecreëerd om erosie van landbouwgronden te voorkomen. Hier worden bomen geplant en de natuurlijke vegetatie met rust gelaten. Hier ontstaan kleine groene oases waar allerlei vogels en planten baat bij hebben.

DOE MEE en sponsor ook !

Wilt u dit project ondersteunen? U kunt één of meerdere dammen, of een onderdeel van het benodigde budget sponsoren. Op deze pagina vindt u het benodigde budget voor de bouw van één dam, incl. waterput, trainingen, opzetten agrarische activiteiten, oeverbescherming en operationele kosten van onze lokale partner NACODEV.

Wilt u meer informatie over dit project of een gift overmaken, zie Contact.

* Het benodigd bedrag vormt 70% van de totale kosten per dam. De overige 30% wordt door de gemeenschap zelf bijgedragen in de vorm van materialen (zand, grind en stenen), arbeid en financiele contributies.

Benodigd budget

                                                                      Euro 

Constructie dam:                                       3.350
– Vormen samenwerkinsgroep
– Locatiebepaling dam
– Materialen (cement/staal)
– Vergunningen en onderzoek

Bouw waterput met handpomp:             1.050

Opzetten tuinbouwbedrijfjes:                 1.125
– Training betere landbouwmethoden
– Demo-tuinen en zaden
– Druppel irrigatie en netkassen
– Op-maat training / begeleiding boer

Natuur / oeverbescherming:                      475
– Training waterbeheer
– Training milieubescherming
– Gereedschap (schop, kruiwagen, etc.)
– Bomen                                                      _______

Benodigd bedrag (per dam) * :                6.000

Meer weten?

Partners

Projectleiding: NACODEV

Uitvoer: Lokale gemeenschappen

Voortgang

Juni 2019

Kansen na veldonderzoek

AgriNextLevel en NACODEV hebben een bezoek gebracht aan Ikombe, waar bewoners NACODEV hebben gevraagd dammen te helpen bouwen. Tijdens het veldonderzoek langs het Ivutini seizoensriviertje (zie groene GPS-route) zijn meerdere aanwijzingen gevonden dat de grond hier waterhoudend is (zie blauwe pijlen). Op verschillende plekken zijn ondiepe gaten in de droge rivierbedding gegraven die water bevatten. Ook zijn er diepere putten op de oevers gegraven waarin zich water bevindt. Daarnaast zijn meerdere potentiele locaties gevonden waar stuwdammen gebouwd kunnen worden.

Bij de oranje cirkel bezochten we een boerenfamilie …

Ontmoeting met een boerenfamilie

Tijdens het veldonderzoek rond Ikombe troffen we een meisje aan dat water schepte vanuit een gegraven gat in de rivierbedding. Haar opa vertelde dat ze het water nodig hadden voor de groentetuin. We mochten met hen meelopen naar huis om de groentetuin te bekijken. Tot onze grote verbazing troffen we slechts een grote zak aan, gevuld met aarde. Hierin stonden 5 bladkool- en 2 tomatenplanten, beschermd d.m.v. een muskietennet (zie foto’s). Op de vraag of dit alles was knikte hij bevestigend en vertelde vervolgens dat zijn gehele oogst van mais en bonen mislukt was door het slechte regenseizoen. Omdat zijn drie zoons, werkzaam als tijdelijke ongeschoolde krachten in Nairobi, af en toe geld stuurden konden ze nog wat eten kopen.

Deze ontmoeting bevestigt het belang van water voor dit gebied. Daarom zal AgriNextLevel eind 2019 / begin 2020 fondsen gaan werven voor dit project.

Juni 2020

Voorbereidingen dammen Ikombe begonnen

Tot nu toe zijn er twee dammen gesponsord, waaronder één door Projectenfonds Atlantis.
Ondanks de corona crisis hebben de bestuursleden van Kiundwani Self Help Group in een bijeenkomst met NACODEV besloten met de voorbereidingen voor de bouw te beginnen. Hierbij zullen zij de door de overheid ingestelde regels m.b.t. COVID-19 in acht nemen en elkaar in kleine groepjes steeds afwisselen.

Juli 2020

Locaties gekozen

Stichting 75 jaar NBB gaat de derde dam sponsoren.

De locaties van de drie dammen zijn inmiddels vastgesteld door de projectdeelnemers en een ingenieur. Daarnaast zijn de self-help groepen al bezig de benodigde materialen zoals stenen, gravel en zand te verzamelen.

Technisch onderzoek
De exacte locaties van de drie dammen zijn ingemeten. Ook is ter plaatse gekeken naar het verval van de bedding om te bepalen over welke lengte de rivierbedding onder water wordt gezet.

Augustus 2020

Onder leiding van twee ervaren bouwers zijn de funderingen gelegd en de houten mallen geplaatst. Hierin wordt een ijzeren frame gemaakt die wordt opgevuld met keien en een sterke cement mix.
Het is simpel werk zodat de projectdeelnemers hierbij goed kunnen helpen, zoals het bikken van grotere stenen om gravel te krijgen, aanvoer van water, mixen en storten van cement, enz.

Bekijk een filmpje waarin gewerkt wordt aan de fundering van één van de dammen.

Oktober 2020

Eerste van de drie dammen klaar

Het is nu wachten op het komende regenseizoen zodat de dam in de droge rivierbedding gevuld wordt met water.

In de komende maanden wordt een demonstratietuin opgezet waarin de leden van de ‘self-help group’ leren groente te verbouwen in een netkas, waarbij gebruik gemaakt wordt van een druppel irrigatie systeem.

December 2020

Dammen stromen vol

Gedurende de afgelopen weken zijn de drie dammen volgestroomd met water. Na gedane arbeid zijn de bewoners rond de dammen reuzeblij met het resultaat.

In de volgende fase worden ze getraind in het verbouwen van groentes.

Januari 2021

Trainingen

Tijdens het project krijgen deelnemers verschillende
trainingen m.b.t. waterbeheer, verbeterde landbouw methodes en bescherming van de omgeving.

Februari 2021

Demonstratietuinen

Ook practische trainingen worden gegeven. Daarvoor worden er demo-plots gemaakt met netkassen, gebouwd door de deelnemers zelf. Hier leren ze groente te verbouwen m.b.v. druppelirrigatie.

Om de werkzaamheden goed uit te voeren krijgen de projectdeelnemers een aantal gereedschappen, die ze ook goed op hun boerderij kunnen gebruiken.

Maart 2021

Erosiebestrijding

Een strook langs de seizoensriviertjes wordt gemarkeerd als oeverbeschermingszone. Dit helpt de landbouw gronden te beschermen tegen erosie door langsstromend water tijdens het regenseizoen.

Hier worden bomen geplant en napiergras. Dit laatste kan bijvoorbeeld gemaaid worden, zonder de wortels te verwijderen, en als voer dienen voor koeien en geiten.

April 2021

Praktijk training

Inmiddels zijn de praktijktrainingen gestart. De project deelnemers leren op de demo-plots groentes te verbouwen in netkassen. Deze netkassen beschermen de gewassen tegen plagen en ziektes.

Om water te besparen wordt er gebruik gemaakt van een druppel irrigatie systeem.
De eerste zaailingen worden hier nu uitgepoot.

Mei 2021

Waterputten

Vlak naast de dammen worden putten gegraven. Water vastgehouden in de dammen stroomt als grondwater naar deze putten toe. Tegelijkertijd wordt het water schoon gefilterd.

Door er later een handpomp op te zetten kan het water makkelijk naar boven worden gehaald.

Juni 2021

Oogst

Er kan worden geoogst. Naast bladkool (sukuma wiki) en tomaten kan ook het olifantsgras worden gesneden langs de oevers. Het gras is aangeplant om erosie te voorkomen maar kan ook worden gebruikt als veevoer. Door het gras af te snijden en de wortels te laten staan blijft het de grond langs de oevers vasthouden.

Augustus 2021

Nog 2 dammen

Dit jaar worden de 4de en 5de dam gebouwd. Onder andere met hulp van de Johanna Donk-Grote Stichting.
Beide dammen zijn inmiddels ingemeten en de community is druk bezig met het verzamelen van de materialen en de bouw.

Oktober 2021

Waterputten gereed

Deze maand zijn de waterputten afgerond door er een handpomp op te plaatsen. Zelfs als het waterniveau in de dammen gedaald is tot onder de rivierbedding kan hier nog makkelijk water gehaald worden.

December 2021

Oeverbeschermingszones

Om erosie te voorkomen worden zones voor de bescherming van oevers afgebakend. Dit wordt gedaan d.m.v. een dijkje met daarvoor een geul. Naast een visuele scheiding, zodat iedereen weet dat deze zone met rust gelaten moet worden, zorgt dit er ook voor dat grond dat afspoelt niet in het riviertje terecht komt. In tegenstelling tot zand houdt deze grond namelijk geen water vast. Vervolgens worden ook bomen en gras in deze zone geplant.

Januari 2022

Dammen stromen vol

Na de regens van het afgelopen regenseizoen zijn de twee nieuwe dammen volgestroomd met water.

De zesde en zevende dam worden gebouwd nabij Ikombe. Beide gesponsord door W.M. de Hoop Stichting.

Februari 2022

Beide dammen zijn klaar. Het is nu weer wachten totdat de dammen volstromen met regenwater. Het regenseizoen kan elk moment beginnen.

Maart 2022

Deze maand zijn de projectdeelnemers begonnen met het opzetten van de demonstratietuinen. Hiervoor worden schaduwdoeken en een druppelsysteem aangeschaft. De deelnemers zorgen zelf voor het frame van de netkas.


De projectdeelnemers wordt geleerd hoe een druppel irrigatiesysteem werkt en wordt opgezet.

Mei 2022

Verschillende groentes worden gezaaid in een zaaibed binnen de netkas. Deze worden later uitgeplant langs de driplijnen.
Rondom de netkas worden ook groentevelden aangelegd, bomen, bananenplanten en olifantgras (ook wel napiergras genoemd, voor veevoer) geplant.


De oeverbeschermingszones langs de dammen groeien vol met napiergras. Ook de aangeplante bomen slaan aan.

Juli 2022

Verschillende projectdeelnemers zijn begonnen hun eigen tuinbouwbedrijfje op te zetten. Ze worden hierbij ondersteund door de agricultural extension officer die de boeren regelmatig bezoekt en opmaat training en advies geeft.

Augustus 2022

De voorbereidingen voor de bouw van vijf dammen zijn gestart. De community zorgt er voor dat er genoeg bouwmaterialen zoals stenen, zand en grind aanwezig zijn. Maar er is natuurlijk ook water nodig. Deze moet soms van ver worden aangevoerd.

September 2022

De bouw van de dammen is begonnen. De projectdeelnemers helpen vol op mee. Zo moet er cement gemixt worden en de mal om de nieuwe dam moet volgestort worden met stenen.

December 2022

Drie van de 5 dammen zijn klaar en volgestroomd met water tijdens het regenseizoen.